Xác định tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp như thế nào?

Hiện nay tôi đang có thắc mắc, muốn được luật sư hỗ trợ tư vấn giải đáp về quy định pháp luật đất đai. Cụ thể là nhà tôi ở cuối ngõ, hiện nay nhà đầu ngõ đang xây dựng nói rằng sẽ bịt đầu ngõ đi, việc này dẫn đến gia đình tôi không có đủ diện tích xe đi vào. Khi hỏi bên cán bộ địa chính xã thì tôi được biết rằng đất này được xác định là lối đi chung và thuộc quản lý bởi UBND xã. Vậy trong trường hợp gia đình tôi đang tranh chấp với nhà đầu ngõ như vậy thì sẽ thực hiện xác định tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp như thế nào? Quy trình giải quyết tranh chấp lối đi qua hiện nay ra sao? Mong được luật sư giải đáp, tôi xin cảm ơn!

Quyền về lối đi qua là gì?

Quyền về lối đi qua là một quyền do luật quy định cho chủ sở hữu có bất động sản không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng. Khi một chủ sở hữu bất động sản bị bao quanh bởi các bất động sản khác thì những chủ sở hữu bất động sản lân cận phải có nghĩa vụ tạo lối đi cho chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc.

Xác định tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp như thế nào?

Để xác định tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp, người dân cần kiểm tra các thông tin như sau:

  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
  • Kiểm tra quy hoạch
  • Sơ đồ thửa đất

Quy định về sở hữu chung

Theo quy định tại Điều 211 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về sở hữu chung của cộng đồng quy định như sau:

“1. Sở hữu chung của cộng đồng là sở hữu của dòng họ, thôn, ấp, bản, làng, buôn, phum, sóc, cộng đồng tôn giáo và cộng đồng dân cư khác đối với tài sản được hình thành theo tập quán, tài sản do các thành viên của cộng đồng cùng nhau đóng góp, quyên góp, được tặng cho chung hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật nhằm mục đích thỏa mãn lợi ích chung hợp pháp của cộng đồng.

  1. Các thành viên của cộng đồng cùng quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản chung theo thỏa thuận hoặc theo tập quán vì lợi ích chung của cộng đồng nhưng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Tài sản chung của cộng đồng là tài sản chung hợp nhất không phân chia.”

Trong trường hợp, ngõ đi vào mảnh đất đang muốn xây nhà là ngõ thuộc quản lý của ủy ban nhân dân xã sẽ căn cứ vào bản đồ trên Ủy ban nhân dân xã ghi nhận. Do đó, có thể xác định ngõ này là lối đi chung thuộc sự quản lý của ủy ban nhân dân và việc hộ đầu ngõ xây cổng lớn chặn đường đi là không đúng theo quy định. Trong trường hợp hộ gia đình đó khẳng định ngõ đi này là của riêng mình thì phải chứng minh được quyền sở hữu hợp pháp thông qua giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy tờ giao đất,…

Quyền về lối đi qua

Theo quy định tại Điều 254 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định quyền về lối đi qua:

“Điều 254. Quyền về lối đi qua

  1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

  1. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
  2. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”

Quy trình giải quyết tranh chấp lối đi qua năm 2023

Tranh chấp lối đi qua là một tranh chấp về đất đai. Theo đó, một bên nhất quyết không mở lối đi cho bên còn lại. Vì vậy, cần xem xét các quy định của Luật Đất đai 2013 để giải quyết tranh chấp này.

*Hoà giải

Khi xảy ra tranh chấp đất đai các bên có thể tự hòa giải để giải quyết tranh chấp hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở để có thể giải quyết nhanh chóng vụ việc. Nếu không hoà giải thì căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP; Điều 202 Luật Đất đai 2013 thì tranh chấp lối qua bắt buộc phải thực hiện hoà giải tại UBND.

Nếu hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất thì UBND xã, phường, thị trấn gửi biên bản hòa giải đến Phòng Tài nguyên và Môi trường đối với trường hợp tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau hoặc gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các trường hợp khác. Phòng Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường trình UBND cùng cấp quyết định công nhận việc thay đổi ranh giới thửa đất và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Trường hợp hòa giải không thành hoặc sau khi hòa giải thành mà có ít nhất một trong các bên thay đổi ý kiến về kết quả hòa giải thì UBND xã, phường, thị trấn lập biên bản hòa giải không thành và hướng dẫn các bên tranh chấp gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp tiếp theo.

*Giải quyết tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền

Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận; Không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai và đương sự lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND cấp có thẩm quyền. Theo đó:

  • Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình; Cá nhân; Cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết; Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
  • Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức; Cơ sở tôn giáo; Người Việt Nam định cư ở nước ngoài; Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết; Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

*Giải quyết tại Toà án

Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận; Có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai thì do Tòa án nhân dân giải quyết.

Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận; Không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai và đương sự lựa chọn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Tiến hành giải quyết tại Tòa án bạn cần phải chuẩn bị hồ sơ vụ việc như: Đơn khởi kiện; Bản tự khai; Giấy tờ pháp lý liên quan,…

 

Chi tiết liên hệ

Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội

Điện thoại: 0866 222 823

Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com

Website: https://luatthaiduonghanoi.com

Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi

Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội.

0866222823