Những Điểm Mới Nổi Bật của Luật Đất Đai Năm 2024

Những Điểm Mới Nổi Bật của Luật Đất Đai Năm 2024 (Hình ảnh minh họa)

Sáng ngày 18/01/2024, tại phiên bế mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024 với 432/477 đại biểu tán thành. Luật Đất đai năm 2024, gồm 16 chương và 260 điều, đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, và tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc đã chỉ ra trong quá trình tổng kết thi hành Luật Đất đai 2013. Bài viết dưới đây tập trung vào những điểm mới nổi bật của Luật Đất đai năm 2024 và so sánh với các quy định trước đây để làm rõ sự tiến bộ của các quy định mới.

1. Bổ Sung Quy Định về Quyền và Nghĩa Vụ của Công Dân Đối với Đất Đai

So với Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân đối với đất đai tại các Điều 23, 24, 25. Các quyền của công dân bao gồm tham gia xây dựng, góp ý, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về đất đai; tham gia quản lý nhà nước và đấu giá quyền sử dụng đất. Công dân cũng có nghĩa vụ phải tuân thủ các quy định pháp luật về đất đai, bảo vệ tài nguyên đất và tôn trọng quyền sử dụng đất của người khác.

2. Sửa Đổi Quy Định về Phân Loại Đất

Luật Đất đai năm 2024 không liệt kê các loại đất nông nghiệp và phi nông nghiệp khác như Luật Đất đai năm 2013. Thay vào đó, định nghĩa lại nhóm đất chưa sử dụng là đất chưa xác định mục đích sử dụng và chưa giao, cho thuê. Điều này giúp phân loại đất đai một cách khoa học và toàn diện hơn, làm cơ sở cho việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất.

3. Chính Sách Đất Đai Đối Với Đồng Bào Dân Tộc Thiểu Số

Luật Đất đai năm 2024 quy định cụ thể về chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, như giao đất ở, đất sản xuất và hỗ trợ tái định cư. Điều này thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến quyền lợi của đồng bào dân tộc thiểu số, giúp họ ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế.

4. Hoàn Thiện Quy Hoạch và Kế Hoạch Sử Dụng Đất

Luật Đất đai năm 2024 hoàn thiện quy định về quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, bảo đảm thống nhất hệ thống quy hoạch đất ở ba cấp: quốc gia, tỉnh và huyện. Quy hoạch sử dụng đất các cấp được lập đồng thời và bảo đảm sự tham gia của tổ chức chính trị – xã hội và cộng đồng.

5. Hộ Gia Đình Không Thuộc Đối Tượng Người Sử Dụng Đất

Luật Đất đai năm 2024 không còn quy định hộ gia đình là đối tượng sử dụng đất. Thay vào đó, các thành viên trong hộ gia đình sẽ được cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu có nhu cầu, giúp khắc phục những khó khăn trong việc xác định quyền sử dụng đất của các thành viên trong hộ gia đình.

6. Mở Rộng Hạn Mức Nhận Chuyển Quyền Sử Dụng Đất Nông Nghiệp của Cá Nhân

Luật Đất đai năm 2024 mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân lên không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp, thay vì 10 lần như trước đây. Điều này tạo điều kiện sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn, thúc đẩy phát triển nông nghiệp quy mô lớn.

7. Thống Nhất Tên Gọi Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất

Từ ngày 01/01/2025, sổ đỏ và sổ hồng sẽ được gọi là “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất”. Điều này giúp thống nhất tên gọi và dễ dàng trong quản lý và sử dụng.

8. Phát Triển, Quản Lý và Khai Thác Quỹ Đất

Luật Đất đai năm 2024 bổ sung quy định về phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất, bảo đảm sử dụng đất đúng mục đích, công khai, minh bạch và hiệu quả. Điều này hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội và đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

9. Quy Định về Giao Đất, Cho Thuê Đất Qua Đấu Giá

Luật Đất đai năm 2024 quy định cụ thể việc giao đất và cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án. Quy định này bảo đảm tính công khai, minh bạch và công bằng trong quản lý đất đai.

10. Thu Hồi Đất Để Phát Triển Kinh Tế – Xã Hội

Luật Đất đai năm 2024 quy định cụ thể 31 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Quy định này giúp đảm bảo quyền lợi của người có đất bị thu hồi và tạo điều kiện phát triển bền vững.

11. Nguyên Tắc, Điều Kiện Tách Thửa, Hợp Thửa Đất

Luật Đất đai năm 2024 bổ sung quy định về nguyên tắc, điều kiện tách thửa và hợp thửa đất tại Điều 220. Quy định này giúp việc tách thửa, hợp thửa đất được thực hiện hiệu quả, an toàn và đầy đủ theo pháp luật.

12. Sử Dụng Đất Để Thực Hiện Dự Án Nhà Ở

Luật Đất đai năm 2024 cho phép sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các dự án nhà ở và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

13. Phân Cấp, Phân Quyền, Đơn Giản Hóa Thủ Tục Trong Quản Lý, Sử Dụng Đất

Luật Đất đai năm 2024 đẩy mạnh phân cấp thu hồi đất cho địa phương, giảm bớt thủ tục hành chính và đơn giản hóa các quy trình liên quan đến quản lý và sử dụng đất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục đất đai.

14. Tài Chính Đất Đai và Giá Đất

Luật Đất đai năm 2024 bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ, quy định cụ thể nguyên tắc, căn cứ và phương pháp định giá đất. Bảng giá đất được xây dựng hằng năm và điều chỉnh kịp thời để phù hợp với thị trường. Quy định này giúp tạo điều kiện cho việc quản lý và sử dụng đất đai hiệu quả và bền vững.

Kết Luận

Luật Đất đai năm 2024, dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/07/2024, đã thể chế hóa Nghị quyết số 18-NQ/TW và xây dựng các chính sách quản lý, sử dụng đất đai đồng bộ và phù hợp với phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Luật Đất đai năm 2024 tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý, khai thác và sử dụng nguồn lực đất đai hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, công bằng và bền vững.

Chi tiết xin liên hệ: